Sleeplicht

Functie van het sleeplicht

Het sleeplicht heeft als primaire functie om andere schepen te informeren dat het schip voor hen een sleep aan het trekken is. Dit is belangrijk omdat een gesleepte combinatie trager kan reageren op koersveranderingen en vaak veel ruimte nodig heeft om te manoeuvreren. Andere schepen kunnen hun koers aanpassen om botsingen te voorkomen en voldoende afstand te houden.

Kenmerken van het sleeplicht

Het sleeplicht heeft specifieke kenmerken die het onderscheiden van andere navigatielichten:

• Kleur: Het sleeplicht is geel.
• Stralingshoek: Het sleeplicht schijnt over een boog van 135 graden, naar achteren gericht. Dit is vergelijkbaar met het witte heklicht, maar de gele kleur onderscheidt het als sleeplicht.
• Positionering: Het sleeplicht moet boven het witte heklicht worden geplaatst, zodat het duidelijk zichtbaar is voor schepen die de slepende combinatie van achteren naderen.

Wanneer wordt het sleeplicht gebruikt?

Het sleeplicht is verplicht in situaties waarin een schip een ander schip of object sleept. Dit kunnen verschillende scenario’s zijn:

• Sleepboten die een ander schip voorttrekken.
• Vrachtschepen of andere vaartuigen** die sleepdiensten uitvoeren.
• Bijzonder transport, zoals het slepen van grote objecten (bijvoorbeeld pontons of boorplatforms).

In al deze gevallen is het belangrijk dat andere schepen worden geïnformeerd over de sleepactie om de veiligheid te waarborgen.

Regelgeving voor sleeplichten

Net als andere navigatielichten is het sleeplicht onderhevig aan strikte regelgeving, vastgelegd in de COLREGs:

• Gebruik: Het sleeplicht moet worden gevoerd door elk schip dat een ander vaartuig of object sleept, ongeacht de lengte van de sleep.
• Zichtbaarheid: Het sleeplicht moet zichtbaar zijn voor andere schepen over een afstand van:
  • 3 zeemijl voor schepen die langer zijn dan 50 meter.
  • 2 zeemijl voor schepen korter dan 50 meter.
• Hoogte: Het sleeplicht moet boven het heklicht worden geïnstalleerd, zodat het zichtbaar is voor schepen die de sleep van achteren naderen. De hogere positie zorgt ervoor dat het licht niet wordt geblokkeerd door de gesleepte objecten of schepen.

Verschil tussen sleeplicht en heklicht

Het sleeplicht en het heklicht worden vaak samen gebruikt, maar hebben verschillende functies en kleuren:

• Heklicht: Een wit licht dat naar achteren schijnt (135 graden) en aangeeft dat een schip zich in een bepaalde richting beweegt. Dit licht wordt op alle schepen gevoerd, ongeacht of ze slepen.
• Sleeplicht: Een geel licht dat eveneens naar achteren schijnt (135 graden) en specifiek aangeeft dat het schip een ander vaartuig of object sleept. Het sleeplicht wordt alleen gebruikt in situaties waarin er sprake is van een sleep.

Door het sleeplicht te combineren met het heklicht (dat lager geplaatst is), kunnen andere schepen duidelijk zien dat er een sleep gaande is.

Praktisch gebruik van het sleeplicht

Het sleeplicht is van groot belang voor de veiligheid op zee, vooral in drukke vaarwegen of bij slecht zicht. Hier zijn enkele scenario's waarin het sleeplicht een cruciale rol speelt:

• Sleepboten in havens: Sleepboten in havens of drukke wateren voeren altijd een sleeplicht wanneer ze een schip slepen. Dit maakt andere schepen bewust van de trage manoeuvreerbaarheid van de slepende combinatie.
• Grote sleepacties: Bij het slepen van grote objecten zoals boorplatformen of drijvende installaties, wordt het sleeplicht gebruikt om te waarschuwen voor de omvang en beperkingen van het gesleepte object.
• Slecht zicht of nachtelijke vaart: In situaties met slecht zicht of 's nachts is het sleeplicht extra belangrijk omdat het moeilijk kan zijn om de volledige omvang van de slepende operatie in te schatten.

Technologie en materialen van sleeplichten

Net als andere navigatielichten zijn moderne sleeplichten vaak voorzien van LED-technologie. LED-lampen bieden verschillende voordelen:

• Lange levensduur: LED-lampen gaan veel langer mee dan traditionele gloeilampen.
• Energiezuinig: Ze verbruiken minder energie, wat vooral belangrijk is voor langdurige sleepoperaties.
• Heldere verlichting: LED-lampen geven een helder geel licht dat duidelijk zichtbaar is, zelfs over grotere afstanden.

De behuizingen van sleeplichten zijn vaak gemaakt van robuuste materialen zoals roestvrij staal of kunststof, die bestand zijn tegen corrosie door zout water en de zware omstandigheden op zee.

Onderhoud van sleeplichten

Om ervoor te zorgen dat sleeplichten altijd goed functioneren, is regelmatig onderhoud essentieel:

• Reiniging: Zout, vuil en vocht kunnen zich ophopen op de lampen, wat hun helderheid vermindert. Regelmatige reiniging helpt om de zichtbaarheid van het licht te behouden.
• Inspectie van bedrading: Omdat de verlichting voortdurend wordt blootgesteld aan ruwe omstandigheden op zee, moeten de elektrische aansluitingen regelmatig worden gecontroleerd op slijtage of corrosie.
• Lampvervanging: Hoewel LED-lampen langer meegaan, moeten conventionele lampen mogelijk vaker worden vervangen. Het is daarom belangrijk om altijd reserveonderdelen aan boord te hebben.

Conclusie

Het sleeplicht is een essentieel onderdeel van de navigatieverlichting voor schepen die andere vaartuigen of objecten slepen. Dit gele licht, dat boven het heklicht wordt geplaatst, waarschuwt andere schepen dat het slepende schip beperkte manoeuvreerbaarheid heeft en dat extra voorzichtigheid geboden is. Het gebruik van moderne technologie zoals LED-verlichting, gecombineerd met regelmatig onderhoud en naleving van internationale regelgeving, zorgt voor de veiligheid van sleepoperaties en helpt botsingen op zee te voorkomen.